Film: The Broken Circle Breakdown
The Broken Circle
Breakdown is een Belgische langspeelfilm van Felix Van Groeningen uit 2012 met Veerle Baetens en Johan Heldenbergh in
de hoofdrol.
Vijf vrienden
spelen samen in een bluegrass-bandje. Als
banjospeler Didier (Johan Heldenbergh) tattooartieste Elise (Veerle Baetens)
ontmoet.
Het verhaal begint
in een gezellig cafeetje. Er hangt een vrolijke sfeer die meteen je lichaam
binnendringt. Een jong meisje, Elise, stapt binnen. Ze volgt de lokkende roep
van de muziek en baandt zich een weg door de menigte om zo dicht mogelijk bij
het podium te komen. Een zware mannenstem dringt binnen tot in het diepste van
haar ziel. En haar gevoel wordt nog sterker wanneer ze de man ziet. (ik moet
toegeven, die stem deed me ook even rillen). En ze weet het zeker, haar gevoel
bedriegd haar nooit. Dit is de man van haar leven…
Na het optreden
ontmoeten ze elkaar. Een gesprek dat eindeloos lijkt te duren en de verliefde
blikken worden almaar duidelijker. Langzaam groeit de liefde tussen de twee en
verliefde blikken maken plaats voor grotere gevoelens ( als je begrijpt wat ik
bedoelJ).
Van het een komt het ander en zoals het wel vaker in de realiteit gebeurd, raakt het meisje zwanger. ( ik voelde de ongerustheid voor de reactie van haar vriend, maar tegelijk de liefde die Elise had voor haar ongeboren kind). Onzeker vertelt ze het nieuws aan haar vriend. En zoals de meeste mannen reageren, reageert ook deze man hopeloos, anstig en kwaad. ‘we kunnen dat kind toch niet opvoeden in onze caravan?’ roept hij kwaad. Maar Elise is vastbesloten. “dan verbouwen we het huis toch?” roept ze terug. En zo gaat de ruzie een tijdje door. (de eerste down in de film is gearriveerd)
Na verloop van tijd besluiten ze toch het kindje de kans te geven om geboren te worden. ( een goede keuze, niet? Ieder kind verdient de kans om geboren te worden en in een liefdevol gezin op te groeien)
De verbouwingen aan het huis gaan van start en iedereen komt helpen. (vrienden zijn de meest nuttige personen als je hulp nodig hebt)
Na een paar maanden hard doorwerken, zweten en puffen, raakt het huis uiteindelijk af. Elise wou een veranda om daar met haar kindje in te kunnen zitten op een zomerdag. En dat krijgt ze ook. Het is niet de meest sjieke, luxueze veranda. Maar het ontroerde me dat haar vriend speciaal, met de enige middelen die hij had voor haar een veranda makte. ( hiermee bewees hij voor mij zijn liefde voor haar en hut ongeboren kindje)
Van het een komt het ander en zoals het wel vaker in de realiteit gebeurd, raakt het meisje zwanger. ( ik voelde de ongerustheid voor de reactie van haar vriend, maar tegelijk de liefde die Elise had voor haar ongeboren kind). Onzeker vertelt ze het nieuws aan haar vriend. En zoals de meeste mannen reageren, reageert ook deze man hopeloos, anstig en kwaad. ‘we kunnen dat kind toch niet opvoeden in onze caravan?’ roept hij kwaad. Maar Elise is vastbesloten. “dan verbouwen we het huis toch?” roept ze terug. En zo gaat de ruzie een tijdje door. (de eerste down in de film is gearriveerd)
Na verloop van tijd besluiten ze toch het kindje de kans te geven om geboren te worden. ( een goede keuze, niet? Ieder kind verdient de kans om geboren te worden en in een liefdevol gezin op te groeien)
De verbouwingen aan het huis gaan van start en iedereen komt helpen. (vrienden zijn de meest nuttige personen als je hulp nodig hebt)
Na een paar maanden hard doorwerken, zweten en puffen, raakt het huis uiteindelijk af. Elise wou een veranda om daar met haar kindje in te kunnen zitten op een zomerdag. En dat krijgt ze ook. Het is niet de meest sjieke, luxueze veranda. Maar het ontroerde me dat haar vriend speciaal, met de enige middelen die hij had voor haar een veranda makte. ( hiermee bewees hij voor mij zijn liefde voor haar en hut ongeboren kindje)
Le moment suprème,
het kindje wordt geboren. Een meisje. Maybelle (wat een prachtige naam). Je
wordt meteen overspoeld door een gelukzalig gevoel en je voelt dat liefde alles
overwint. Maar hun geluk is niet van lange duur. Nadat Maybelle haar 5deverjaardag
viert wordt ze niet groter en sterker, maar verzwakt ze met de dag en staat ’s
morgen vermoeider op dan dat ze de avond voordien door haar ouders in haar
bedje gestopt werd.
Kanker… hoe genadeloos kan het leven zijn. Ik moet toegeven, ik heb tranen met tuiten gejankt voor dat kind. En zoals het in de meeste gezinnen eraan toegaat wanneer de kinderen ziek zijn, maken man en vrouw plaats voor overbezorgde moeders en vaders. En in deze film is dat ook het geval. (ik kan mij wel voorstellen dat je prioriteit je kind is, maar je relatie zal nog van pas komen als het misloopt, jammer dat de meeste mensen dit laten verwateren). Maar uiteindelijk komt alles toch nog in orde. Geef nooit de moed en de hoop op als je in de put zit is volgens mij zeker een boodschap die de regisseur wil duidelijk maken. ( je merkt het hé, in de film zijn er ongeloofelijk veel ups en downs)
Alles neemt weer zijn oorspronkelijke status aan. Mama en papa groeien weer naar elkaar toe en dochterlief nesteld zich weer in haar liefdevolle thuis, omringd door vrienden en familie. Het geluk straalde door mijn televisie. Ik voelde me gelukkig, precies of het kon allemaal niet stuk.
Kanker… hoe genadeloos kan het leven zijn. Ik moet toegeven, ik heb tranen met tuiten gejankt voor dat kind. En zoals het in de meeste gezinnen eraan toegaat wanneer de kinderen ziek zijn, maken man en vrouw plaats voor overbezorgde moeders en vaders. En in deze film is dat ook het geval. (ik kan mij wel voorstellen dat je prioriteit je kind is, maar je relatie zal nog van pas komen als het misloopt, jammer dat de meeste mensen dit laten verwateren). Maar uiteindelijk komt alles toch nog in orde. Geef nooit de moed en de hoop op als je in de put zit is volgens mij zeker een boodschap die de regisseur wil duidelijk maken. ( je merkt het hé, in de film zijn er ongeloofelijk veel ups en downs)
Alles neemt weer zijn oorspronkelijke status aan. Mama en papa groeien weer naar elkaar toe en dochterlief nesteld zich weer in haar liefdevolle thuis, omringd door vrienden en familie. Het geluk straalde door mijn televisie. Ik voelde me gelukkig, precies of het kon allemaal niet stuk.
Dat dacht ik dan
maar,… Want na een paar maanden werd Maybelle weer ziek. Ik werd kwaad, ik
voelde de machteloosheid van de ouders. Waarom met hun kind? Wat hadden ze in
godsnaam misdaan? Waar liep het mis? Het niet alleen van kwaad naar erger met
Maybelle, maar bij de ouders liep het ook serieus fout. Schuldgevoel…
Schuldgevoel is voor mij hét ergste gevoel dat ik kan ervaren. Maar wat nog erger is, de ouders beschuldigen elkaar van het feit dat Maybelle ziek werd.
Didier beschuldigd Elise ervan dat ze maar moest stoppen met roken tijdens haar zwangerschap. En Elise beschuldigd Didier op zijn beurt ervan dat het komt door “zijn stoffig krot” die hij bouwde voor zijn gezinnetje. Ik huilde (ik ben een echte janker), want ik wist dat Elise op dat moment een heel gevoelige snaar geraakt had.
Het koppel gaat in allerijl uit elkaar, ze laten elkaar achter met elk hun eigen gevoelens en leed. Elise, die zichzelf heeft hernoemd naar Alabama kan het niet meer aan.
Elise zit zodanig diep dat ze wil vluchten uit haar leven. Ze slikt pillen door met alcohol. Probeert haar polsen over te snijden. En Didier voelt dat er iets aan de hand is. Hij springt in zijn truck en vlamt naar de tatoeageshop van Elise. Hij duwt tegen de deur… Op slot.
Hij ziet haar liggen, op de grond, met een pildoosje in haar hand. Hij stampt de ruit in en neemt haar in zijn armen. Hoeveel keer hij ook zegt dat het hem spijt, ze wordt niet wakker. De ambulance komt en Elise krijgt een hartstilstand. Didier slaat helemaal door wanneer hij niet bij zijn vrouw mag blijven.
Eenmaal in het ziekenhuis, alle vrienden staan aan Elises bed.
Schuldgevoel is voor mij hét ergste gevoel dat ik kan ervaren. Maar wat nog erger is, de ouders beschuldigen elkaar van het feit dat Maybelle ziek werd.
Didier beschuldigd Elise ervan dat ze maar moest stoppen met roken tijdens haar zwangerschap. En Elise beschuldigd Didier op zijn beurt ervan dat het komt door “zijn stoffig krot” die hij bouwde voor zijn gezinnetje. Ik huilde (ik ben een echte janker), want ik wist dat Elise op dat moment een heel gevoelige snaar geraakt had.
Het koppel gaat in allerijl uit elkaar, ze laten elkaar achter met elk hun eigen gevoelens en leed. Elise, die zichzelf heeft hernoemd naar Alabama kan het niet meer aan.
Elise zit zodanig diep dat ze wil vluchten uit haar leven. Ze slikt pillen door met alcohol. Probeert haar polsen over te snijden. En Didier voelt dat er iets aan de hand is. Hij springt in zijn truck en vlamt naar de tatoeageshop van Elise. Hij duwt tegen de deur… Op slot.
Hij ziet haar liggen, op de grond, met een pildoosje in haar hand. Hij stampt de ruit in en neemt haar in zijn armen. Hoeveel keer hij ook zegt dat het hem spijt, ze wordt niet wakker. De ambulance komt en Elise krijgt een hartstilstand. Didier slaat helemaal door wanneer hij niet bij zijn vrouw mag blijven.
Eenmaal in het ziekenhuis, alle vrienden staan aan Elises bed.
Maar ze wordt niet
meer wakker, nooit meer. Een laatste lied verzacht de pijn samen met de laatste
woorden van Didier: “doe je de groeten aan Maybelleke als je haar ziet?”
De film eindigt
met de band die aan het sterfbed van Alabama een afscheidsnummer speelt.
Wat
vond ik nu van de film?
Niet in één woord, maar in enkele woorden: prachtig, aangrijpend, ontroerend, mooi!
Er zitten heel wat emotionele momenten in de film. Het is dan ook moeilijk om het droog te houden bij het bekijken van deze prent. Hoewel de film heel wat emotionele en dramatische stukken bevat, blijft hij over heel de lijn wel realistisch. Je krijgt op geen enkel moment het gevoel dat de acteurs aan overacting doen of zich niet helemaal in hun rol kunnen inleven. Hoedje af voor de jonge Nell trouwens die nu al zo’n sterk stuk acteerwerk neerzet.
Wees wel gewaarschuwd: dit is geen feelgoodfilm. Je zal de zaal niet met een vrolijk gevoel verlaten. Integendeel: het is een redelijk zware film die ook nog lang na het verlaten van de bioscoopzaal blijft hangen en nazinderen. Omdat het verhaal niet chronologisch verteld wordt en zwaardere, deprimerender stukken worden afgewisseld met lichtere, vrolijkere stukken waarin getoond wordt hoe het koppel elkaar leert kennen e.d. wordt het toch niet te heavy.
Niet in één woord, maar in enkele woorden: prachtig, aangrijpend, ontroerend, mooi!
Er zitten heel wat emotionele momenten in de film. Het is dan ook moeilijk om het droog te houden bij het bekijken van deze prent. Hoewel de film heel wat emotionele en dramatische stukken bevat, blijft hij over heel de lijn wel realistisch. Je krijgt op geen enkel moment het gevoel dat de acteurs aan overacting doen of zich niet helemaal in hun rol kunnen inleven. Hoedje af voor de jonge Nell trouwens die nu al zo’n sterk stuk acteerwerk neerzet.
Wees wel gewaarschuwd: dit is geen feelgoodfilm. Je zal de zaal niet met een vrolijk gevoel verlaten. Integendeel: het is een redelijk zware film die ook nog lang na het verlaten van de bioscoopzaal blijft hangen en nazinderen. Omdat het verhaal niet chronologisch verteld wordt en zwaardere, deprimerender stukken worden afgewisseld met lichtere, vrolijkere stukken waarin getoond wordt hoe het koppel elkaar leert kennen e.d. wordt het toch niet te heavy.
Hermeneutische
knooppunten
- Atheïsme versus geloof?
Didier wordt onder andere gekenmerkt door zijn atheïsme. De oorsprong van zijn atheïsme ligt bij Sinterklaas. Toen hij te horen kreeg dat deze niet bestaat, viel alles voor hem op zijn plaats. Het was een echte openbaring voor hem. Alles is gewoon verzonnen en meer valt daar niet over te zeggen. Elise daarentegen, is gelovig. Zij wil, ook na de dood van haar dochtertje, haar geloof niet laten vallen. - God en het lijden.
Didier en Elisa gaan allebei op hun eigen manier om met de dood van hun dochtertje. Zijn er betere manieren voor het omgaan met lijden dan andere? Kan geloof helpen in de omgang met het lijden? Welke rol speelt God hierin? - Leven na de dood?
Is er leven na de dood? Will the circle be unbroken? Volgens Didier is er geen leven na de dood. Elise daarentegen, gelooft hier wel in.
In verband met rouwen zijn het takenmodel van dr. J. W. Worden en de zes dimensies van rouwarbeid van Claire Vanden Abbeele interessant.
Takenmodel van dr. J.W. Worden
De
beschrijving van rouw in 'taken' geeft duidelijk aan dat de rouwende zelf het
belangrijkste werk moet doen. De term rouwarbeid maakt duidelijk dat iemand die
een dierbare verloren heeft, werk moet verzetten om hiervan te herstellen.
De 4
rouwtaken
Rouwtaak
1: De realiteit van het verlies accepteren
Als iemand sterft, is er altijd een gevoel van ontkenning. De eerste taak is te komen tot het besef dat de overledene werkelijk dood is en niet zal terug komen. Dit betekent ook dat hereniging niet mogelijk is. Het gaat niet alleen om een rationele aanvaarding van de dood, maar ook om een emotionele aanvaarding. Deze aanvaarding vraagt tijd. Het is een moeizaam proces van het erkennen van het verlies. Een laatste groet brengen kan helpen om de realiteit van het verlies onder ogen te zien.
Als iemand sterft, is er altijd een gevoel van ontkenning. De eerste taak is te komen tot het besef dat de overledene werkelijk dood is en niet zal terug komen. Dit betekent ook dat hereniging niet mogelijk is. Het gaat niet alleen om een rationele aanvaarding van de dood, maar ook om een emotionele aanvaarding. Deze aanvaarding vraagt tijd. Het is een moeizaam proces van het erkennen van het verlies. Een laatste groet brengen kan helpen om de realiteit van het verlies onder ogen te zien.
Rouwtaak
2: Het toelaten van de pijn van het verlies
De tweede taak is het herkennen en ervaren van de pijn van het verlies. Er is geen weg om de pijn heen. De enige weg is recht door de pijn heen te gaan. Om het rouwwerk te kunnen doen, gaat men doorheen de fysieke en emotionele pijn die met het verlies verbonden is. Niet iedereen beleeft de pijn even intensief. Mensen die deze pijn proberen te onderdrukken (alcohol, medicijnen), lopen later het risico om een depressie te ontwikkelen. Men helpt rouwenden in het opnemen van de tweede taak als men de confrontatie met de pijn niet voortdurend vermijdt, maar mensen de kans geeft de pijn te ervaren in een zorgzame omgang met een meelevende omgeving.
De tweede taak is het herkennen en ervaren van de pijn van het verlies. Er is geen weg om de pijn heen. De enige weg is recht door de pijn heen te gaan. Om het rouwwerk te kunnen doen, gaat men doorheen de fysieke en emotionele pijn die met het verlies verbonden is. Niet iedereen beleeft de pijn even intensief. Mensen die deze pijn proberen te onderdrukken (alcohol, medicijnen), lopen later het risico om een depressie te ontwikkelen. Men helpt rouwenden in het opnemen van de tweede taak als men de confrontatie met de pijn niet voortdurend vermijdt, maar mensen de kans geeft de pijn te ervaren in een zorgzame omgang met een meelevende omgeving.
Rouwtaak
3: Het aanpassen aan een situatie waarin de overledene afwezig is
De derde taak is zich aanpassen aan een nieuw leven zonder de overledene. Iedereen moet deze taak doormaken, maar ze is voor iedereen verschillend. Het verschil wordt bepaald door de relatie die men met de overledene had en welke rollen hij vervulde. Deze aanpassing betekent niet altijd alleen maar een vervanging zoeken voor bepaalde functies en taken. Het kan ook een statusverlies betekenen. Men helpt de rouwende met deze derde taak door telkens opnieuw te luisteren hoe hij zich probeert aan te passen aan deze nieuwe situatie en welke moeilijkheden dat met zich meebrengt.
De derde taak is zich aanpassen aan een nieuw leven zonder de overledene. Iedereen moet deze taak doormaken, maar ze is voor iedereen verschillend. Het verschil wordt bepaald door de relatie die men met de overledene had en welke rollen hij vervulde. Deze aanpassing betekent niet altijd alleen maar een vervanging zoeken voor bepaalde functies en taken. Het kan ook een statusverlies betekenen. Men helpt de rouwende met deze derde taak door telkens opnieuw te luisteren hoe hij zich probeert aan te passen aan deze nieuwe situatie en welke moeilijkheden dat met zich meebrengt.
Rouwtaak
4: De overledene emotioneel een plaats geven en de draad van het leven weer
oppakken
De vierde rouwtaak bestaat erin zich emotioneel los te maken van de overledene en de emotionele energie in andere relaties en dingen te investeren. Veel nabestaanden hebben het gevoel dat dit loslaten een vorm van ontrouw is aan de overledene. Nabestaanden die deze taak niet afwerken, zijn niet in staat om van anderen te (durven) houden. Een rouwproces is voltooid als de vier taken zijn afgewerkt. Een afgewerkt rouwproces is merkbaar als men terug kan genieten van alledaagse dingen, de problemen van het leven terug aankan en men minder in beslag genomen wordt door het verdriet. Het eindresultaat van verwerking is de integratie van het verlies en niet het vergeten van het verlies.
De vierde rouwtaak bestaat erin zich emotioneel los te maken van de overledene en de emotionele energie in andere relaties en dingen te investeren. Veel nabestaanden hebben het gevoel dat dit loslaten een vorm van ontrouw is aan de overledene. Nabestaanden die deze taak niet afwerken, zijn niet in staat om van anderen te (durven) houden. Een rouwproces is voltooid als de vier taken zijn afgewerkt. Een afgewerkt rouwproces is merkbaar als men terug kan genieten van alledaagse dingen, de problemen van het leven terug aankan en men minder in beslag genomen wordt door het verdriet. Het eindresultaat van verwerking is de integratie van het verlies en niet het vergeten van het verlies.
Dimensies van rouwarbeid
De
pijn om het verlies kan zich uiten op verschillende manieren én op
verschillende vlakken. Hieronder worden de vier gebieden vermeld die
Claire Vanden Abbeele beschrijft (Meer dan verdriet. Een boek voor jonge mensen
die rouwen, Tielt, Lannoo, 2004, p. 48), met nog een vijfde en zesde dimensie
waarop het verlies ook doorwerkt:
1. Op emotioneel
vlak: ROUWGEVOELENS
De rouwende zal te maken krijgen met een stortvloed aan gevoelens zoals woede, verdriet, angst, neerslachtigheid, schuldgevoelens,…
De rouwende zal te maken krijgen met een stortvloed aan gevoelens zoals woede, verdriet, angst, neerslachtigheid, schuldgevoelens,…
2. Op lichamelijk
vlak: ROUWPIJN
Sommige mensen zullen de pijn van het verdriet fysiek voelen. Of de rouwende kan ook allerlei lichamelijke problemen krijgen zoals hoofdpijn, eetstoornissen, slaapproblemen,…
Sommige mensen zullen de pijn van het verdriet fysiek voelen. Of de rouwende kan ook allerlei lichamelijke problemen krijgen zoals hoofdpijn, eetstoornissen, slaapproblemen,…
3. Op sociaal
vlak: ROUWRELATIES
Door het verlies kan men de relatie met de omgeving op een andere manier ervaren. De behoefte aan sociaal contact kan veranderen; men kan minder of net meer behoefte aan de aanwezigheid van anderen hebben. Ook kan het gebeuren dat het rouwgedrag mensen afschrikt; dat men op onbegrip stuit van de omgeving.De relatie met de overledene (met iemand die er niet meer is) is natuurlijk ook ingrijpend veranderd.
Door het verlies kan men de relatie met de omgeving op een andere manier ervaren. De behoefte aan sociaal contact kan veranderen; men kan minder of net meer behoefte aan de aanwezigheid van anderen hebben. Ook kan het gebeuren dat het rouwgedrag mensen afschrikt; dat men op onbegrip stuit van de omgeving.De relatie met de overledene (met iemand die er niet meer is) is natuurlijk ook ingrijpend veranderd.
4. Op spiritueel
(of existentieel) vlak: ROUWVRAGEN
Verlies doet mensen vragen stellen over zichzelf (‘Wie ben ik nog als ik niet meer kan dansen?’ of ‘Kan ik wel verder leven, nu Niels weg is?’), over de zin van alles,… Of men wordt voortdurend in beslag genomen door de gedachte aan de dood; men filosofeert voortdurend rond de dood en rond sterven.
Verlies doet mensen vragen stellen over zichzelf (‘Wie ben ik nog als ik niet meer kan dansen?’ of ‘Kan ik wel verder leven, nu Niels weg is?’), over de zin van alles,… Of men wordt voortdurend in beslag genomen door de gedachte aan de dood; men filosofeert voortdurend rond de dood en rond sterven.
5. Op het
cognitief vlak: ROUWGEDACHTEN
Rouwenden kunnen concentratiestoornissen krijgen, hun gedachten kunnen voortdurend in beslag genomen worden door het verlies,…
Rouwenden kunnen concentratiestoornissen krijgen, hun gedachten kunnen voortdurend in beslag genomen worden door het verlies,…
6. Op het vlak van
de gedragingen: ROUWGEDRAG
Men zal zich dikwijls anders gedragen wanneer men in de rouw is.
Men zal zich dikwijls anders gedragen wanneer men in de rouw is.
(Uit Caleidoscoop 5 ASO handleiding, p. 449-450)
Mijn levenservaring:
Ik hoop dat ik nooit mijn kinderen moet verliezen op zo een manier. Maar ik heb het wel gezien bij collega's op het werk en in mijn omgeving.
Ik vind het zeer beangstigend.
Zelf ben ik mijn moeder verloren op een zeer jonge leeftijd en zelfs dat is al verschrikkelijk.
Ook aan haar zag je hoe moeilijk zij het had om afscheid te nemen van haar kinderen en haar kleinkind. Hopelijk maak ik het zelf niet mee.
Artikel: Steeds minder kinderen sterven aan kanker.
De dag van vandaag staan ze op medisch vlak al veel vooruit. Ik ken ook iemand die het heeft meegemaakt en zij heeft een boek geschreven. Hier is de link
Ik ben geboren en getogen in Zwijndrecht. Een aantal jaar geleden verhuisden we naar Beveren-Waas.
In 1997 behaalde ik een diploma (master) in revalidatiewetenschappen en kinesitherapie aan de VUB. Toch bleek mijn hart in het onderwijs te liggen. Na het volgen van een bijkomende opleiding, ben ik in 2004 gaan lesgeven.
In 1997 behaalde ik een diploma (master) in revalidatiewetenschappen en kinesitherapie aan de VUB. Toch bleek mijn hart in het onderwijs te liggen. Na het volgen van een bijkomende opleiding, ben ik in 2004 gaan lesgeven.
Toen bij onze dochter de diagnose neuroblastoom werd gesteld, stortte voor ons de wereld in. Nergens vond ik verhalen met een positieve afloop, hoewel we daar zo vreselijk veel nood aan hadden. Ik nam mezelf voor dat als onze dochter zou horen bij die kleine 25% die dit soort kanker overleeft, ik zélf voor zo'n verhaal zou zorgen.
Mijn bescheiden medische achtergrond heeft me geholpen om dit boek ook informatief te maken.
Mijn bescheiden medische achtergrond heeft me geholpen om dit boek ook informatief te maken.
Ik hoop dat velen hier de hoop en de steun kunnen uithalen die men in een leven soms zo nodig heeft.
